
کلیدهای پرورش فرزند شاد از ۲ تا ۴ سالگی
منیره نادری، لیزا مکورت
«کلیدهای پرورش فرزند شاد از ۲ تا ۴ سالگی» نوشتهی لیزا مککرت(-۱۹۶۴) است. این کتاب در خصوص تربیت کودکان نوپای شاد تعالیمی را ارائه میدهد.
بسیاری از روانشناسان، دوران نوپایی کودک را شبیه دوران نوجوانی میدانند. سالهای نوپایی، گذر از دوران نوزادی به کودکی است؛ درست همانند دوران نوجوانی که گذر از دوران کودکی به بزرگسالی میباشد. گذر از هر دوی این مراحل، بیاندازه مشکل است. در این دورانها، کودکان تضاد را تجربه میکنند. از یک سو؛ تمایل به اینکه مستقل شوند، در وجودشان رشد میکند و در عین حال احساس وابستگی به والدین در درونشان همچنان پابرجاست.
«عشق به فرزند» موضوعی است که نویسنده در این کتاب به آن پرداخته است. نویسنده کتاب معتقد است که با وجود بروز بسیاری رفتارهای ناخوشایند از سوی کودک، جهت ایجاد شادی و خرسندی در او، لازم است که بدون هیچ قید و شرطی و به طور کامل فرزندتان را دوست بدارید. در بسیاری از موارد عشقورزی به کودک سبب میشود که دلیل بسیاری از رفتارهای او را دریابید. سالهای نوپایی؛ مرحله دوم در مسیر رشد و شکوفایی کودک محسوب میشود.
همانطور که ماریا مونتسوری در کتاب ذهن جاذب مینویسد: «دانشی که کودک جذب میکند، به طور مستقیم بر روی زندگی ذهنی و روانی او اثر میگذارد. تأثیراتی که کودک از اطراف خود میگیرد، تنها به ذهن او وارد نمیشود، بلکه ذهن او را میسازد و شکل میدهد. افکار و برداشتهایی که کودک در حال حاضر جذب میکند بسیار مهم و اساسی هستند. در حقیقت این نگرشها، شخصیت کودک را در همان دوران و زمان بزرگسالی او میسازد.»
بهترین راه برای اینکه احساس استقلال را در فرزند خود پرورش دهید، آن است که در طول دوره نوزادی و نوپایی کودک، تا جایی که ممکن است، احساس امنیت را در او تقویت کنید. احساس امنیت برای بسیاری از کودکان، هنگامی فراهم میشود که در کنار والدین محبوب خود بخوابند.
هیچ یک از ما کامل نیستیم. با وجود این، دوست داریم که فرزندانمان به انسانهایی کامل تبدیل شوند. بنابراین بهتر است از این فرصت استفاده کنید و در خودتان نیز اصلاحاتی ایجاد کنید. ممکن است هرگز چنین انگیزه عظیمی، دوباره در وجودتان آشکار نشود. کودک نوپایتان هر کاری را که شما انجام میدهید، تقلید میکند
باید بدانید هنگامی که بر سر کودک خود فریاد میکشید؛ پیامی مخالف با آنچه خواسته واقعی شماست، برای فرزندتان ارسال میکنید و به این وسیله سبب میشوید که او به کودکی سرکش و نافرمان تبدیل شود.
قوانین انضباطی خود را بر روی مواردی متمرکز میکنم که بیشتر مرا آزار میدهد. این موارد آزاردهنده برای هر والدینی متفاوت است. نکته اینجاست که شما نمیتوانید هر رفتار نادرستی که از کودکتان سر میزند را اصلاح کنید و در واقع هرگز نباید برای اجرای این امر تلاش کنید. اگر کودک را به طور دائم مورد سرزنش قرار دهید و از او بخواهید رفتارش را اصلاح کند، از عزت نفس او کاسته میشود و در نهایت رشد و پیشرفت او در هر زمینهای دشوار میشود.
تنبیه کردن کودک دوساله به این دلیل که مطلبی غیرواقعی گفته است، کار بیهودهای است؛ زیرا هدف او از بیان آن مطلب، دروغ و فریبکاری نبوده است، بلکه او تنها در آرزوی خلق حقیقتی بوده که وجود خارجی نداشته است.
«کودکان نوپایی که از شیر مادر تغذیه میشوند، در مقایسه با آنانی که زودتر از شیر گرفته میشوند؛ بچههایی هستند با خودباوری بیشتر که از تکامل بالاتر مغزی و جسمی برخوردارند. همچنین این کودکان در سنین بزرگسالی هنگام مواجهه با موقعیتهای اجتماعی، آرامش بیشتری دارند.»
اگر شما به طور جدی، به دلیل ادامه شیردهی به کودک نوپایتان ناراحت هستید و از این کار خسته شدهاید؛ خواهش میکنم با قطع تدریجی شیردهی، پایان خوشایندی را برای اتمام این ارتباط و وابستگی بهوجود آورید. اما اگر شما و فرزندتان، هر دو از این ارتباط صمیمی و طبیعی لذت میبرید؛ اجازه ندهید که فشارهای ایجادشده از سوی دوستان، همسایگان و یا خانواده بر شما تأثیر بگذارد.
وقتی والدین با صراحت، احساسات فرزند نوپای خود را بیان میکنند و آنها را طبقهبندی میکنند، با این کار به کودک خود کمک خواهند کرد تا این احساسات را بشناسد و مورد پذیرش قرار دهد. به این صورت والدین به کودک یاد میدهند که چگونه بدون توسل جستن به هرگونه کجخلقی و عصبانیتی، با احساساتش ارتباط برقرار کند. بعد از اینکه عصبانیت کودکتان کاهش یافت و احساسات هر دوی شما تحت کنترل بیشتری قرار گرفت، نوبت آن میرسد که درباره این موضوع با او صحبت کنید. از فرزندتان بخواهید که با استفاده از کلمات، احساس خود را بیان کند.