
معرفی کتاب های با موضوع محیط زیست برای کودکان
ما برای این که یک نسلی را تربیت کنیم که این نسل تفکر محیط زیستی داشته باشه و در آینده آسیب کمتری به محیط زیست بزنه، اولین لازمه برای داشتن چنین نسلی آموزش اون نسله و خب چه راهی بهتر از کتاب برای آموزش دادن این مفاهیم به بچهها.
چند کتاب هستن که امروز می خوایم درباره ش باهاتون صحبت کنیم. کانون پرورش فکری کودک و نوجوانان یکی از پیشگامان این حوزه بوده و دربارهی این حوزه کتابهای مختلفی هم چاپ کرده که یکی از معروفترین و بهترین این کتابها، کتاب «پستانداران» هست. آقای علی گلشن زحمت این کار رو کشیدن. این کتاب در دو جلد هست؛ گربه سانان، سگ سانان و کفتارها، که عکسهای تمام این دو کتاب، عکسهای تولیدی هست. عکس های واقعی از مناطق مختلف ایران هستند و کتابی هستند که برای گروه سنی «د» و «ه» و نوجوان ها کتاب خیلی جامع و کارآمد و هم چنین جذابی هستند.
کتاب دیگه ای که می خواستیم بهتون معرفی کنیم؛ کتاب «اندوه بالابان» هست. نویسندهی این کتاب مهدی رجبی هستن. داستان مربوط به گروه سنی «ج» و اواخر دبستان هست. در این کتاب گونهی نادر جانوری و پرنده ای به نام بالابان رو معرفی میکنه به نوجوانها و در خلال یک داستانی هست که در جنوب ایران اتفاق میافته. هیچ آموزش مستقیمی نداره. مخاطب با خوندن داستان این پرنده و مصائبی که این پرنده داره آشنا میشه. این کتاب رو هم انتشارات نردبان منتشر کرده است.
کتاب بعدی که بهتون معرفی میکنیم؛ یک مجموعهی 18 جلدی هست. این مجموعهی 18 جلدی یک ژانر جدید در ادبیات کودک و نوجوان هست و اون هم کتاب تصویری هست. این کتاب برای اوایل سن دبستان میتونه خیلی مناسب باشه، یعنی برای گروه سنی «ب». داستان خیلی کمی داره این کتاب و بیش تر با تصویر بچه جلو میره. جذابیت کتاب هم در همین هست؛ تخیل خود کودک هم می تونه در کتاب دخیل باشه. این 18 جلد توی کارگاهی به نام کارگاه کتاب های تصویری سپیدار تهیه و تدوین شدند. نویسندههایی مثل آقای احمد اکبرپور و خانم سمیرا قیومی و دیگر دوستان هم توی این 18 جلد کتاب داستانهای متنوعی برای بچهها دارند. این کتاب رو هم انتشارات نردبان چاپ کرده.
کانون پرورش فکری کودک و نوجوانان کتابهای دیگهای هم در این حوزه داره و کتاب بعدی که میخوایم بهتون معرفی کنیم؛ «من و یک گلدان خالی» هست. توی این کتاب هم بچهها با مفاهیم پرورش گل و گیاه آشنا میشن که خب میتونه یک مفهوم جذاب باشه براشون و در کنارش ارتباط با خانواده و این که بچه در چه خانوادهای حضور پیدا میکنه که این خانواده به محیط اطرافشون اهمیت میدن رو کودک میتونه ببینه. این کتاب هم برای گروه سنی «ب» و «ج» هست.
کتاب بعدی که میخوایم بهتون معرفی کنیم؛ کتاب «امپراتور سیب زمینی چهارم» هست. این کتاب رو موسسهی پژوهشی تاریخ ادبیات کودک چاپ کرده. این کتاب، کتاب ترجمه شده ست. اما متن بسیار بسیار جذابی داره برای بچهها، طنز قابل فهمی برای بچهها داره. در کنار مفاهیم محیط زیستی مثل اهمیت زیستگاهها و گیاهان داره، چیز دیگهای که بچهها آموزش میده مفاهیمی مثل همدلی، کار گروهی و مفاهیمی شبیه به این هست. این کتاب رو هم انتشارات مبتکران چاپ کرده.
انتشارات نردبان از اوایل سال 94 یک پروژهای رو شروع کرد و صد کتاب تالیفی با موضوع محیط زیست برای کودکان روانه ی بازار کرد، که تا الآن حدود 70،60 جلد از این مجموعه روانهی بازار شده است. کتاب های خیلی جذابی توی این مجموعه هستن؛ کتاب «کادوی عجیب و غریب لونا»، نویسنده پیام ابراهیمی. مجددا کتاب «توتیوشا و جاده ی پر پیچ و خم» دوباره نویسنده آقای پیام ابراهیمی هستن. آقای مهدی رجبی کتاب «گلوله و پلنگ» رو دارند، کتاب «تفنگ اهلی» از مسعود ملک یاری و کتاب های دیگه ای که تو این مجموعه هستن، شما برای تمام گروه های سنی؛ گروه سنی «ب» و «ج» می تونین تهیه کنید این کتاب ها رو. اهمیتی که این کتاب ها دارن اینه که در کنار نویسندگان و تصویرگرانی که این کتاب رو با شرایط بومی ایران تالیف کردند، یک کارشناس محیط زیست حضور داشته که آقای «حمیدرضا میرزاده» بودن و تمام مطالبی رو که توی این کتاب ها درج شده از کانال ایشان گذشته و می تونیم بگیم که اطلاعات اشتباه به بچه ها نمیدن.
کانون پرورش فکری کتاب دیگه ای تحت عنوان «سایه ی هیولا» چاپ کرده. این کتاب تالیفی هست، آقای جهانگیریان این کتاب رو تالیف کردند. داستان کتاب برای گروه سنی «ب» و «ج» هست. توی این کتاب هم درباره ی مفاهیمی مثل آلودگی و حفظ محیط زیست به زبانی خیلی ساده و شیوا داستانی رو بیان کردند که بچه ها می تونن با خوندنشون دربارهی اهمیت این مسائل توی زندگی روزمره شون برخورد کنند.
ما سعی کردم توی کتابهایی که امروز بهتون معرفی میکنیم، کتابهایی رو انتخاب کنیم که هیچ کدومشون آموزش مستقیم به کودکان نمیدن. همانطور که همهی ما میدونیم؛ وقتی قرار باشه یک کتابی رو بچه باز کنه و بهش بگه: خب این خوبه، این بده، این کارو بکن، اون کار رو نکن، قطعا اقبال چندانی نخواهد داشت در دنیای کودک. این کتابها همه شون دارای داستان هستند. اگر چیزی آموزش میدن از طریق داستان دارن آموزش میدن و اتفاقی که داره میفته اینه که با خواندن این کتابها و رشد این کتابها ما میتونیم کمک کنیم که نسل آینده تفکر محیط زیستی داشته باشند، تفکری که شاید تنها راه نجات ما در این جهان باشه.